سیبک تعادل یا میل موجگیر چیست؟
سیبک تعادل ( Stabilizer، Sway Bar، Anti Roll Bar) یا به اصطلاح مکانیکها میل موج گیر، در اکثر موارد برای بالا بردن تعادل خودرو و جلوگیری از چپ شدن آن در خودروها بکار میروند. سیبک تعادل یک میله فولادی است که در دو سر آن بوش وجود دارد و غالبا بین دو چرخ یک محور قرار میگیرد و به اصطلاح دو چرخ را به یکدیگر متصل میکند، میل تعادل معمولا به وسیله دو اتصال محوری ( Pivot) در دو طرف به شاسی ماشین نیز متصل می شود.
وظیفه اصلی سیبک تعادل
تعویض بوش طبق کار آسانی نیست. اگر به تعمیر فنی خودرو مسلط نیستید بهتر است دست به آچار نشوید! در ویدئوی زیر نحوه تعویض بوش طبق خودرو نمایش داده شده است.
کنترل تکان خوردن خودرو
وظیفه اصلی میل موجگیر این است که تکان خوردن خودرو در هنگام دور زدن و پیچیدن و حتی رانندگی کردن در سطوح ناهموار را کنترل کند. میل موجگیر نوعی فنر موجگیر است. این میل موج گیر معمولا بین دو طبق پایین نصب میشود و وقتی خودرو پیچی را طی می کند، اتاق به طرف بیرون پیچ متمایل می شود. در نتیجه، طبق های پایین در جهت مخالف حرکت می کنند و میل موج گیر را می پیچانند.
مقاومت سیبک خودرو در برابر پیچش خودرو
میل موج گیر در برابر پیچش خودرو مقاومت می کند. این عمل سبب سفت شدن سیستم تعلیق در هنگام پیچیدن خودرو می شود، در نتیجه اتاق خودرو کمتر کج می شود. میل تعادل دو بازوی اهرمی دارد که میل تورشن یا میل پیچشی (torsion bar) را به چرخش در می آورد. در هر دو تکان چرخ ها، هر دوی اهرم ها در یک جهت حرکت می کنند و روی میل تعادل هیچ تأثیری ندارد.
در ماشین سواری، ما به فنرهای سفت احتیاج داریم تا در پیچ ها ماشین محکم باشد و ول نکند. این کار به وصل کردن محکم لاستیک تایر به سطح زمین کمک می کند. کار میل تعادل، محدود کردن چرخش هاست؛ همان طور که از اسمش هم پیداست.
سیبک تعادل به عنوان فنر دوم
اما میل تعادل یک نقش اساسی دیگر نیز دارد؛ او به عنوان فنر دوم عمل می کند تا به سفتی فنر در تایر بیافزاید، اما تنها در پیچ ها. اگر فنرهای ما خیلی سفت باشند، در نیروی نگه داری تایرها در ترمز کردن و شتاب گیری اثر می گذارد. میل تعادل، به فنرها سفتی برای پیچ ها اضافه می کند، در حالی که اجازه می دهد فنرها به هنگام ترمز کردن و شتاب گیری به تنهایی کار کنند.
سیستم تعلیق فولکس واگن مدل beetle
سیستم تعلیق زیر را برای فولکس واگن مدل beetle نگاه کنید. هدف از تصویر این است که به شما نشان دهد سفتی چرخ از میل تعادل همانند سفتی فنرهاست. داخل هر لوله ی تقاطع یک تورشن بار وجود دارد. جفت تورشن بارها بازوهای اهرمی دارند که به هر انتها وصلند. همان طور که می بینید بازوهای اهرمی، بازوهای عقبی سیستم تعلیق بالا و پایین را تشکیل می دهند.
هر نیمه ی میله ی تورشن، در هر قسمتی که چرخش صورت می گیرد، به عنوان فنر عمل می کند. بنابراین، اکنون ما دو فنر جداگانه در هر قسمت داریم؛ دو فنر برای چرخ سمت راست و دو فنر برای چرخ سمت چپ. توجه داشته باشید که هر جفت تورشن بار بالا و پایین سفتی حرکت و چرخش هر دو طرف را فراهم می کند، درست مثل یک ماشین معمولی بدون میل موجگیر.
معایب استفاده از سیبک تعادل خیلی سفت!
سیبک تعادل، دو سر فنرهای چپ و راست را به هم متصل میکند که این کار استقلال عملکردی فنرهای چپ و راست را کم می کند.وظیفه سیستم تعلیق، نگه داشتن لاستیک در تماس با سطح جاده است. سیستم تعلیق مستقل نیز به هر کدام از چرخ ها اجازه می دهد تا به طور مستقل، خود را با وضعیت جاده هماهنگ کنند.
جداشدن چرخ از سطح زمین
در بعضی شرایط ممکن است نیاز به این باشد که چرخ سمت راست بالا رفته و چرخ سمت چپ پایین بیاید. حال اگر این دو چرخ به یکدیگر متصل باشند، در چنین شرایطی یکی از آنها نمی توانند حداکثر تماس ممکن را با زمین داشته باشد. به همین دلیل، اگر میله موجگیر نیز خیلی سفت باشد، امکان دارد در پیچهای خیلی تند، یکی از چرخ های ماشین به طور کامل از زمین جدا شود.
میله تعادل، چرخ بیرونی را به سمت پایین فشار می دهد تا تماس آن با زمین حفظ شود و از سوی دیگر چرخ سمت داخل را به بالا فشار می دهد تا از فشار روی فنر آن سمت کم شود. اما اگر میله موجگیر خیلی سفت باشد این نیروی رو به بالا که به چرخ سمت داخل وارد می آید، از نیروی فنر بیشتر شده و باعث می شود چرخ به طور کامل از سطح زمین جدا شود.
از کنترل خارج شدن خودرو
یکی دیگر از معایب سفتی زیاد، از کنترل خارج شدن خودرو می باشد. همان طور که پیش از این بیان شد، میله تعادل فشار رو به بالا به چرخ های سمت سمت داخل پیچ وارد می آورد.
این فشار بر هر دو چرخ جلو و عقب وارد میآید. حال اگر این فشار زیاد باشد، چرخ های سمت داخل از روی زمین بلند می شوند. اگر در این حالت چرخ جلو زودتر از چرخ عقب، از زمین بلند شود، اصطلاحاً می گویند خودرو دچار کم فرمانی (Understeer) شده است. اگر هم چرخ عقب زودتر از چرخ جلو تماس خود را با زمین از دست بدهد، می گویند اتومبیل دچار بیش فرمانی (Oversteer) شده است.
برای جلوگیری از این مشکل نیز باید استحکام میله تعادل را تغییر داد. در نهایت به شما توصیه می کنیم اگر می خواهید برای خودروتان میله تعادل نصب کنید، حتماً با یک متخصص مشورت نمایید.